25

Ka tân khawvel a la naupang a, zawh loh kawng thui tak ka tân a la awm ang tih pawh ka ring; mahse mahni tâwkah hringnun hling ka pal ve bawrh bawrh tawhin, hringnun hi hriat thiam aia pawm thiam a ngaih zawk chang a tam tih te pawh ka zir ve tawh a. Mahse nun pêng tinah hian zir thiam tik a awm dawnin ka hre lo thung. 

Tlaia sikul bâna inkhelh ringawt kan lungkham lai te kha nimin ral tak ang lek a la a ni a; kan hun leh nun danglam chak dan hi chu; naupan laia zana TV tui taka kan en lai kan mutthluk san hnu a, zingah mak ti taka khuma kan harh chhuak leh ṭhin ang mai kha a ni. Kan chhungte'n pindana min sawn luh lai kan hre ngai rêng rêng lo a nih kha. Kha'tiang chiah khan hriat loh kârin nun hi a lo danglam zung zungin ka hre ṭhin. 

Kha'ng kan nun hlui, nimin ral ta ang lek a mi te kha kan ngaihtuah chhuah leh châng hian, kha'ng nunah khan kan la awm reng emaw tih châng kan la nei a, kha'ng hun laiah khan kan la chêng reng emaw kan inti ṭhin; mahse thâwklehkhatah kan vawiin hunah ṭheuh kan harh chhuak thut a, engtik laiin nge puitlin lam kan lo pan a, engtik laiin nge kan nun heti taka a lo danglam tâk kan hre ngai lo. Hunah min zinpui thut lah ni si lo! 

Thil mak tak mai chu, mihring hian ni leh thla, hunbi leh kumbi fel taka ṭhenin, chêngkawl hniak chhiar anga muang chânga chhiar tlauh tlauhah inngai ṭhin mah ila, kan nuna thil thleng kan hriatrengnaa roh taka kan vawn takte chu a hun leh nî, a darkar leh a kumbi angin kan chhinchhiahin kan hre reng ngai lo va, kan nun a khawih thûk dân ang zel leh a khawih danglam nasat dan azir zelin kan thinlungah leh kan hriatrengna ril berah, khuareia thlir nawn fo atan hriat loh kârin kan dah ṭha ṭhin a lo ni. Hei vang hi a ni ang, chhiarkawp dâna innghat lo ka thinlung hian, tu emaw tâna arsi lak hial a inhuam ve ṭantirh lai te kha nimin mai emaw a la tih tlat ṭhin ni. 

Chutiang deuh chuan poet Maya Angelou pawhin thiam tak maiin, “Life is not measured by the number of breaths we take, but moments that take our breath away ” tiin a lo sawi a, a dik lungrun ngawt mai. Kan nuna thil thleng mak leh tak, thûk leh ril taka min khawihtu, hlimna leh lungngaihna za tam kan pal liam te khân nun hi awmzia an neih tir a lo ni a, chanchin sawi tur min pe a ni. 

He ka nun ngei pawh hi, a tehna zai hraw ber tur chu engtia rei nge he khawvelah hian ka awm tih lam ni lovin, ka awm chhunga ka thil tih te, ka nun thûk taka khawihtu hlimna leh lungngaihna te leh miin an thinlung phêka ka chanchin an ziah dânah te a ni zawk ang. 

Chuvangin, thihna khual chu engtikah nge ka lo chhâwn dawn ka hre si lo va; mi tam tak anga thih dawn aruaia nun tum ai chuan, ka suangtuahna leh ngaihtuahnate a danglam avanga nuihsan leh hawisan pawh huamin nung taka nun ka duh. A ni, thihna luikawr ruam ka zawh hunah pawh ka tih lohte avanga inchhir lova, ka thil tih te avanga ka hlim theihna tur zawka Siamtu ruala ke pênin, ka thiamna leh theihna neih ve chhun hmanga he khawvel hi thil hlu eng emaw tal hnutchhiah ve ka duh a ni. 

A chhan chu nimin maia kum 15 ni kha, vawiinah chuan kum 25 ka lo ni a; he ka vawiin hun, chak taka liam leh mêkah hian nun hlutna leh mawina te, ka duhthusam thil te hmua nei turin nun ka âm a ngai a ni. 

Naktuk maiah hian panlai ang maiin hun leh hmun dangah ka harh chhuak ang a, kum 35 ka ni dawn si a. 

“The woods are lovely, dark and deep, 

But I have promises to keep, 

And miles to go before i sleep, 

And miles to go before i sleep”

(20 Jan. 2024: ka piancham puala ka ziah)